महाराष्ट्र राजकीय

'छत्रपती संभाजीनगर’ नावाला समर्थन देत मनसेचा भव्य मोर्चा, 

मनसेचा छत्रपती संभाजीनगरच्या समर्थनार्थ भव्य मोर्चा

औरंगाबादचं नामांतर छत्रपती संभाजीनगर असं करण्याला केंद्राने मान्यता दिली आहे. तर दुसरीकडे एमआयएमने या नावाला विरोध दर्शवला आहे. त्याविरोधात छत्रपती संभाजीनगर या नावाला पाठिंबा देत मनसेने छत्रपती संभाजीनगर शहरात आज मोर्चा काढण्यात आला. त्यावेळी एमआयएमचे कार्यकर्ते आणि मनसेचे कार्यकर्ते यांच्यात झटापट झाली त्यानंतर पोलिसांनी मनसेच्या कार्यकर्त्यांची धरपकड सुरू केली. या मोर्चाला पोलीस प्रशासनाची परवानगी  मिळालेली नव्हती तरीही हा मोर्चा निघाला. सध्या छत्रपती संभाजीनगरमध्ये तणावाची परिस्थिती निर्माण झाली आहे. या ठिकाणी पोलिसांनी तातडीने धाव घेत बॅरिकेट्स लावली आहेत. तसंच अनेक कार्यकर्त्यांना ताब्यात घेण्यात येतं आहे. 

मोर्चा काढू दिला जात नाही म्हणून मनसे कार्यकर्ते नाराज

इम्तियाज जलील यांना जर कँडल मार्चसाठी संमती मिळू शकते तर मग आम्हाला का मिळत नाही? असे कित्येक इम्तियाज जलील आले आणि गेले आम्ही त्याला गिनतीतही धरत नाही. छत्रपती संभाजी नगर हे नामकरण करण्याला संमती मिळाली आहे. मात्र आम्हाला समर्थनार्थ मोर्चा काढन्यासाठी पोलीस प्रशासन परवानगी देत नाही ही खूप मोठी शोकांतिका आहे असंही काही कार्यकर्त्यांनी म्हटलं आहे.

प्रकाश महाजन यांनी काय म्हटलं आहे?

संभाजीनगर हे नाव देण्यास संमती मिळाली याचा आम्हाला आनंद झाला आहे. त्या आनंदाप्रीत्यर्थ आम्ही हा मोर्चा काढला आहे. आम्हाला पोलीस अडवत आहेत. पोलीस आमच्या कार्यकर्त्यांना ताब्यात घेत आहेत. आमच्या कार्यकर्त्यांना अडवणं आणि धरपकड करणं चूक आहे असं प्रकाश महाजन यांनी म्हटलं आहे. आम्ही शासन निर्णयाच्या बाजूने आम्ही चाललो आहे तरीही आम्हाला अडवलं जातं आहे? शासनाच्या भूमिकेवर आता आम्हाला संदिग्धता आहे. आम्हाला संमती का दिली का गेली नाही? आम्ही आनंद साजरा करण्यासाठी संमती का दिली गेली नाही? असाही प्रश्न प्रकाश महाजन यांनी विचारला आहे.

नेमकं काय घडलं?

औरंगाबादचं नामकरण संभाजी नगर करण्याला केंद्राने संमती दिली आहे. या निर्णयाच्या समर्थनार्थ मनसेचा मोर्चा निघाला. मात्र या मोर्चाला संमती नाही त्यामुळे पोलिसांनी या ठिकाणी धाव घेत अनेक कार्यकर्त्यांना अडवलं आणि त्यांना ताब्यात घेण्यास सुरूवात केली. पाहता पाहता या ठिकाणी तणाव निर्माण झाला आहे. 

खुशखबर ! आता राज्य सरकारही शेतकऱ्यांना देणार वर्षाला ६ हजार रुपये

शेतकऱ्यांसाठी नमो शेतकरी महासन्मान निधी योजनेची घोषणा 

पीएम किसान सन्मान निधी योजनेच्या धर्तीवर महाराष्ट्र शासनाची नवीन योजना

शेतकऱ्यांसाठी नमो शेतकरी महासन्मान निधी योजनेची घोषणा राज्याचे अर्थमंत्री देवेंद्र फडणवीस यांनी अर्थसंकल्पात केली आहे. 

राज्याचे उपमुख्यमंत्री व अर्थमंत्री देवेंद्र फडणवीस यांनी गुरुवारी राज्याचा अर्थसंकल्प विधिमंडळात सादर केला. शिंदे शिवसेना आणि भाजप सरकारचा हा पहिलाच अर्थसंकल्प आहे.

केंद्रातील पीएम किसान सन्मान निधी योजनेंप्रमाणेच, राज्यातही नमो शेतकरी महासन्मान निधी योजना राबवण्यात येणार आहे अशी माहिती राज्याचे अर्थमंत्री देवेंद्र फडणीस यांनी अर्थसंकल्प सादर करताना दिली.

या योजनेंतर्गत राज्य सरकार प्रत्येक शेतकऱ्याला ६ हजार रुपये प्रति वर्षी देणार आहे. त्यासाठी ६ हजार ९०० कोटी रुपयांची तरतूद राज्य सरकारकडून करण्यात येईल, असेही त्यांनी सांगितले. 

ते पुढे म्हणाले की, प्रधानमंत्री कृषी सन्मान निधी योजेनंतर्गत भर घालण्याच्या उद्देशाने यात राज्य सरकारची भर पडणार आहे. त्यामुळे राज्य सरकार तसेच केंद्र सरकार यांच्याकडून प्रत्येकी सहा हजार याप्रमाणे शेतकऱ्यांच्या खात्यात आता १२ हजार रुपये जमा होणार आहेत. 

या योजनेचा लाभ १.१५ कोटी शेतकऱ्यांना मिळणार आहे.

मानवी ह्रदय

★ हृदय (Heart) 

★ स्थान :
◆ मानवी हृदय हे उरोभागात दोन्ही फुफ्फुसांच्या मध्ये आणि छातीच्या हाडाच्या मागे स्थित असते. 

    ते तंतोतंत मध्यभागी नसून काहीसे तिरकस आणि डावीकडे असते.

★ वजन :
◆ पुरुष – ३४० ग्रॅम, स्त्री – २५५ ग्रॅम्स

★ कार्य :
◆ हृदय हे रक्तभिसरण संस्थेचे महत्वाचे इंद्रिय आहे, आकुंचन व प्रसारणाद्वारे रक्ताचे संपूर्ण शरीरात अभिसरण घडवून आणणे, हे त्याचे प्रमुख कार्य आहे.
◆ हृदय हा एक स्नायूंचा पंप (Muscular Pump) आहे. त्याची पंपिंग क्षमता (Pumping Capacity) 0.2 HP इतकी असते.
◆ हृदयाचा आकार साधारणपणे त्रिकोणाकृती असून त्याचे आकारमान हाताच्या मुठीएवढे असते, ते हृत्स्नायू (Cardiac Muscles) नी बनलेले असते आणि त्यावर ह्रद्यावरण (Pericardium) हे संरक्षणात्मक दुहेरी आवरण असते.
---------------------------------------------------------------------------------------------------------------------
★ हृदयाची रचना:

◆ मानवी हृदयात एकूण चार कप्पे व पाच झडपांचा समावेश होतो. वरच्या बाजूस दोन अलिंद व खालच्या बाजूस दोन निलय असे कप्पे असतात. अशा रीतीने चार कप्प्यांमध्ये मानवी हृदय विभाजित होते. 
१) डावी कर्णिका/अलिंद (Left Autrium)
२) उजवी कणिका/ अलिंद (Right Autrium)
3) डावी जवनिका /निलय (Left Ventricle)
४) उजवी जवनिका/ निलय (Right Ventricle)
यांचा समावेश होतो.
◆ अलिंदांच्या भिंती पातळ असतात, तर निलय जाड भिंतीची बनलेली असतात.
◆ वरची दोन अलिंदे एका पातळ स्थायुमय पटलाने विभक्त झालेली असतात. त्यास अंतरकालिंदी पट (Inter -Artrial Septum) असे म्हणतात.
◆ खालची दोन निलये मात्र जाड अंतरनिलयी पटलाने (Inter-Ventricular Septum) विभागलेली असतात.
◆ उजव्या अलिंदात पुढील तीन रक्तवाहिन्यांद्वारे ऑक्सिजनविरहित (Deoxygenated) रक्त आणले जाते.
१) ऊर्ध्व शिरारक्त गुहा (Superior Vena Cava),
२) अधोशीरा रक्त गुहा (Inferior Vena Cava) आणि
३) परिमंडली शिरानाल (Coronary Sinus)
◆ उजवे अलिंद आणि उजवे निलय यांमधील रक्तप्रवाह त्रिदली झडपांच्या (Tricuspid Valve) च्या साहाय्याने नियंत्रित केले जाते.
◆ उजव्या निलयाच्या वरील भागाकडून फुफ्फुस धमनी (Pulmonary Artery) निघते.
◆ उजव्या अलिंदातून उजव्या निलयात आलेले ऑक्सिजनयुक्त रक्त तिच्यामार्फत फुफ्फुसांकडे वाहून नेले जाते.
◆ डाव्या अलिंदात फुफ्फुस शिरांची (Pulmonary Veins) चार रंध्रे उघडतात, त्यांद्वारे ऑक्सिजनयुक्त रक्त फुफ्फुसांकडून डाव्या अलिंदात आणले जाते.
◆ डावे अलिंद आणि डावे निलय यांच्यातील रक्तप्रवाह द्विदली (Bicuspid) किंवा मिट्रल झडप (Mitral Valve) च्या साहाय्याने नियंत्रित केले जाते.
◆ डाव्या निलयाच्या वरच्या आतील भागापासून एक प्रमुख धमनी निघते, जिला महाधमनी (Aorta) असे म्हणतात.
◆ डाव्या अलिंदातून डाव्या निलयामध्ये आलेले ऑक्सिजनयुक्त रक्त तिच्यामार्फत शरीराच्या विविध अवयवांना पुरविले जाते.
◆ हृयाच्या स्नायूंना परिहृद धमनी (Coronary Artery) द्वारे रक्त पुरविले जाते.
◆ हृदयातील झडपांमुळे रक्त एकाच दिशेने प्रवाहित केले जाते.
-----------------------------------------------------------------------------------------------------------------------
★ हृदयाची कार्यपद्धती :

◆ अलिंदांचे व निलयांचे लयबद्ध आकुंचन व प्रसरण सतत होत असते. (Rhythmic Contraction And Relaxation Of the Auricles And Ventricles) मात्र अलिंद व निलय एकाच वेळी आकुंचन किंवा प्रसरण पावत नाही.
◆ ज्यावेळी अलिंदे आकुंचन पावलेली असतात त्यावेळी निलये मात्र प्रसरण पावलेली असतात. त्याचप्रमाणे, ज्यावेळी निलये आकुंचन पावलेली असतात त्यावेळी अलिंदे प्रसरण पावलेली असतात.
◆ हृदयाच्या आकुंचनाला Systole म्हणतात, तर हृदयाच्या प्रसारणाला Diastole म्हणतात.
-------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------
★ हृदयाचे ठोके (Heart Beats):

◆ हृदयाचे एकदा आकुंचन व प्रसरणाचे एकचक्र म्हणजे हृदयाचा एक ठोका होय.
◆ एका ठोक्यासाठी ०.८ सेकंद लागतात.
◆ प्रौढ व्यक्तींमध्ये – 72 ठोके / मिनिट
◆ झोपेत असताना – ५५ ठोके / मिनिट
◆ लहान मुलांमध्ये – १२०-१६० ठोके/ मिनिट
◆ हृदयाच्या ठोक्यांची सुरुवात (Origin Of heart Beat) – ठोक्याची सुरुवात उजव्या कर्णिकेवरील Sino-Auricular node (S-A Node) मध्ये होते. त्याला pacemaker असे म्हणतात.
◆ हृदयाच्या ठोक्यांचा दर अनियंत्रित असेल तर तो नियंत्रित करण्यासाठी Pacemaker नावाचेच इलेक्ट्रिक यंत्र शरीरात त्वचेखाली बसवतात.
◆ ठोके मोजण्यासाठी Sthethescope वापरला जातो.
◆ ठोक्यांच्या स्पंदनांचा आलेख काढण्यासाठी ECG (Electro Cardio Gram) चा वापर केला जातो.
◆ अनियमित ठोक्यांच्या निदानासाठी
1) ECG – ठोक्यांच्या स्पन्दनांचा आलेख 

2) CT Scan – Computerised Tomography
3) MRI – Magnetic Resonance Imaging
----------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------
★ रक्तदाब (Blood Pressure) :

◆ रक्तदाब Sphygmomanometer मध्ये मोजतात. साधारण रक्तदाब (Normal B.P.) = 120/80 mm Of Hg असतो.
◆ तर हृदयाच्या प्रसरणाच्या वेळी तो 80 mm of Hg असतो.
◆ उच्च रक्तदाब (High B.P.) = 160/95 mm of Hg पेक्षा जास्त
◆ कमी रक्तदाब (Low B.P.) = 100/60 mm of Hg पेक्षा कमी
■ रक्तवाहिन्यांमधील रक्तदाब उतरत्या क्रमाने पुढीलप्रमाणे असतो.
◆ धमनी - केशवाहिन्या – शिरा / नीला
----------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------
★ रक्तभिसरणाचा मार्ग:

◆ शरीरात हृदयाच्या एका ठोक्यादरम्यान हृदय रक्ताभिसरणाच्या दोन क्रिया घडवून आणते ;
अ) फुफ्फुस रक्तभिसरण ब) देह रक्तभिसरण

१) फुफ्फुसी रक्तभिसरण (Pulmonary Circulation):

◆ या क्रियेमध्ये ऑक्सिजनविरहित रक्त हृदयाकडून फुफ्फुसांकडे नेले जाते व ते जेथे ऑक्सिजनयुक्त झाल्यावर परत हृदयाकडे आणले जाते.
◆ या क्रियेत पुढील टप्पे येतात:
◆ शरीराच्या सर्व भागाकडून उजव्या अलिंदात आलेले ऑक्सिजनविरहित रक्त ->उजव्या निलयामध्ये ->तेथून फुफ्फुस धमन्यांद्वारे फुफ्फुसांकडे उच्च दाबाने पोहोचविले जाते -> फुफ्फुसांमध्ये वायूंची अदलाबदल होऊन रक्त ऑक्सिजनयुक्त बनते -> ऑक्सिजनयुक्त रक्त फुफ्फुस शिरांद्वारे हृदयाच्या डाव्या अलिंदाकडे येते.
------------------------------------------------------
२) देह रक्ताभिसरण (Systemic Circulation):-

◆ या क्रियेमध्ये ऑक्सिजनयुक्त रक्त हृदयाकडून शरीराच्या सर्व पेशींकडे पोहोचविले जाते आणि पेशींकडून ऑक्सिजनविरहित आणि कार्बन डायॉकसाईडयुक्त रक्त जमा केले जाऊन ते हृदयाकडे परत आणले जाते.
◆ या क्रियेत पुढील टप्पे येतात:
◆ डाव्या अलिंदात जमा झालेले ऑक्सिजनयुक्त रक्त -> डाव्या निलयात उतरते -> जात भिंतींचे डावे निलय उच्च दाबाने त्यास महाधमनीत पाठवते -> तेथून ते शरीराच्या सर्व पेशींकडे पोहोचविले जाते->तेथे वायूंची अदलाबदल होते आणि ऑक्सिजनविरहित रक्त उर्ध्व आणि अधोशिरांद्वारे उजव्या अलिंदात जमा होते.
-----------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------
★ Heart Surgery:

◆ पहिले हृदय प्रत्यारोपण (1st Human-ti-Human Heart Transplant) 3 डिसेंबर 1967 मध्ये दक्षिण आफ्रिकेत ख्रिश्चन बर्नार्ड यांनी Groote Schuur Hospital येथे घडवून आणले.
◆ भारतातील पहिले हृदयाचे सफल प्रत्यारोपण डॉ. पी. वेणुगोपाल यांनी घडवून आणले.
◆ भारतातील पहिली Open Heart Surgery – Christian Medical Collage, Vellore (1959)येथे घडवून आणण्यात आली.
-----------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------
★ हृदयरोग (Heart Diseases):

◆ जन्मतःच हृदयात दोष असणे (Congenital heart disease)-
◆ जन्मतःच हृदयात दोष असणाऱ्या मुलांना Blue Baby असे म्हणतात. कारण, त्यांचे ओठ, नखे तसेच, त्वचा निळसर रंगाची बनते.